Gent op de 3de plaats wereldwijd, Antwerpen in de top 10, Brussel dat vordert… De Copenhagenize Index 2025 – EIT Urban Mobility Edition bevestigt dat België zich opwerpt als een belangrijke speler in fietsmobiliteit in Europa. Voor bedrijven die een duurzaam mobiliteitsbeleid willen implementeren, bieden deze resultaten waardevolle lessen en concrete kansen.
De Copenhagenize Index: de wereldreferentie voor fietsvriendelijke steden
Gepubliceerd in november 2025, evalueert de Copenhagenize Index 100 steden uit 44 landen volgens 13 indicatoren gegroepeerd in drie pijlers:
- Veilige en verbonden infrastructuur: fietspaden, fietsparking, verkeersluwe zones, veiligheid
- Gebruik en bereik: modaal aandeel fiets, groei, gelijkheid vrouwen-mannen, bakfietsen, deelfietsen
- Beleid en ondersteuning: politiek engagement, belangenbehartiging, imago van de fiets, stedelijke planning
Deze rigoureuze methodologie maakt het de internationale referentie om het fietsvriendelijke karakter van een stad te evalueren, ver voorbij een eenvoudig klassement.
Gent: de revolutie van een middelgrote stad die een wereldmodel werd
3de plaats wereldwijd: een opmerkelijke prestatie
Met een globale score van 67,6 punten klimt Gent naar de 3de plaats wereldwijd, vóór Amsterdam (4de) en na Utrecht en Kopenhagen. Het is de best geklasseerde Belgische stad en een inspirerend voorbeeld voor elke middelgrote stad die haar mobiliteit wil transformeren.
De gedetailleerde scores van Gent:
- Infrastructuur: 59,2
- Gebruik: 66,1
- Beleid: 83,1 (uitzonderlijke score)
Wat Gent bijzonder onderscheidt, is zijn opmerkelijke beleidsscore van 83,1, de hoogste in het klassement. Dit getuigt van een sterke en coherente politieke inzet op lange termijn.
Het circulatieplan 2017: het beslissende keerpunt
De transformatie van Gent berust op een gedurfd circulatieplan ingevoerd in 2017. Het doel was niet om auto’s te verbannen, maar om de hiërarchie van verplaatsingen te heroverwegen door prioriteit te geven aan actieve mobiliteit en openbaar vervoer.
De resultaten zijn spectaculair:
- Modaal aandeel fiets: 34% (tegenover 22% tien jaar geleden)
- Bijna 20 km fietsstraten
- Meer dan 300 km beschermde fietspaden strategisch geplaatst
- Verbinding met het netwerk van regionale fietssnelwegen
Het stadscentrum werd getransformeerd: gemotoriseerd verkeer omgeleid naar de ring, parkeren verplaatst ondergronds, en de vrijgekomen ruimte omgezet in openbare pleinen, fietsstraten en verkeersluwe zones.
De lessen voor bedrijven
Gent toont aan dat politieke coherentie primeert op massale investeringen. Sinds 1992 heeft de stad haar strategie gebouwd rond vier pijlers: functionele infrastructuur, parkeren, sensibilisering en toegewijde governance.
Voor een bedrijf gevestigd in Gent of een vergelijkbare stad betekent dit:
- Medewerkers die de fiets echt dagelijks kunnen gebruiken
- Een volwassen en veilige fietsinfrastructuur
- Overvloedige fietsparkeermogelijkheden
- Een ecosysteem gunstig voor bedrijfsfietsen
Antwerpen: het geslaagde huwelijk tussen haven en fiets
8ste plaats: wanneer industrie en fiets samengaan
Antwerpen bewijst dat een havenstad en industriestad ook een fietsvriendelijke stad kan zijn. Met 64,4 punten klasseert de grootste gemeente van België zich 8ste wereldwijd.
Gedetailleerde scores van Antwerpen:
- Infrastructuur: 51,2
- Gebruik: 75,4 (uitzonderlijke score)
- Beleid: 63,9
Het uitzonderlijke gebruik (75,4) toont aan dat Antwerpenaars massaal de fiets hebben omarmd in hun dagelijkse verplaatsingen. 55% van de woon-werkverplaatsingen per fiets worden uitgevoerd door vrouwen, teken van een echte democratisering.
Een ambitieuze infrastructuurstrategie
Antwerpen beschikt over:
- Bijna 600 km beschermde fietspaden
- 22 km fietsstraten
- Meer dan 70% van de straten in zone 30 km/u
- Het “100 missing links” programma: grote investeringen in onderdoorgangen en bruggen om de continuïteit van routes te waarborgen
De innovatie van fietsparkeren
In een dichte stad waar veel woningen geen opslagruimte hebben voor fietsen, heeft Antwerpen een innovatieve aanpak ontwikkeld:
- Meer dan 60 buurtstallingen
- Meer dan 1.600 plaatsen beschikbaar
- Omzetting van onderbenutteruimtes in beveiligde fietsparking
- Toegankelijk abonnementssysteem
Deze adaptieve herbestemming biedt een overdraagbaar model voor andere steden die met vergelijkbare uitdagingen worden geconfronteerd.
Implicaties voor Antwerpse bedrijven
Voor bedrijven gevestigd in Antwerpen betekenen deze resultaten:
- Een pool van werknemers al gewend aan de fiets
- Een uitgebreide fietsinfrastructuur die bedrijfsfietsen faciliteert
- Innovatieve fietsparkeersystemen om te dupliceren
- De mogelijkheid om te steunen op een goed gevestigde fietscultuur
De uitdaging voor Antwerpen blijft dit momentum te behouden terwijl het navigeert door de complexiteit van zijn haven- en industriële ontwikkeling.
Brussel: een bemoedigende vooruitgang (32ste plaats)
Specifieke troeven en uitdagingen
Brussel klasseert zich 32ste wereldwijd met 50,0 punten. Voor een dichtbevolkte en meertalige Europese hoofdstad weerspiegelt deze positie zowel reële vooruitgang als aanhoudende uitdagingen.
Gedetailleerde scores van Brussel:
- Infrastructuur: 42,6
- Gebruik: 54,2
- Beleid: 44,2
De gebruiksscore van 54,2 toont aan dat Brusselaars steeds meer de fiets gebruiken, ondanks een infrastructuur die nog in ontwikkeling is (42,6).
De specifieke kenmerken van de hoofdstad
Brussel wordt geconfronteerd met unieke uitdagingen:
- Een hoge verkeersdichtheid
- Gedeelde bevoegdheden tussen 19 gemeenten
- Belangrijk doorgaand verkeer
- Een soms heuvelachtig reliëf
Toch heeft de stad de afgelopen jaren opmerkelijke vooruitgang geboekt, met de uitbreiding van lage-emissiezones, nieuwe fietspaden en de ontwikkeling van het Villo!-systeem.
Kansen voor Brusselse bedrijven
Voor bedrijven in de hoofdstad:
- Een belangrijk groeipotentieel
- Een bevolking steeds ontvankelijker voor de fiets
- Gewestelijke stimulansen voor zachte mobiliteit
- De mogelijkheid om zich te positioneren als pioniers
Bedrijven die nu investeren in fietsmobiliteitsoplossingen in Brussel zullen profiteren van de voortdurende verbetering van de infrastructuur en de culturele versnelling naar actieve mobiliteit.
Wat deze klassementen betekenen voor uw bedrijf
1. Locatie doet er enorm toe
De resultaten van de Copenhagenize Index bevestigen wat het federale mobiliteitsonderzoek onthulde: de lokale context is bepalend.
- Een bedrijf in Gent kan rekenen op een volwassen infrastructuur
- In Antwerpen profiteert u van een sterke fietscultuur
- In Brussel surft u op een transformatiedynamiek
Uw bedrijfsvervoersplan moet zich aanpassen aan deze specifieke context.
2. Fietsinfrastructuur boost het gebruik
De Copenhagenize Index toont een directe correlatie tussen infrastructuurkwaliteit en gebruik. Steden die investeren in veilige en continue fietspaden zien hun modaal aandeel exploderen.
Voor bedrijven betekent dit:
- De kwaliteit van fietstoegangen tot uw sites verifiëren
- Investeren in laadinfrastructuur voor elektrische fietsen
- Beveiligde en overdekte fietsparkings creëren
- Kleedkamers en douches inrichten
3. De elektrische fiets verandert de situatie
De Copenhagenize Index 2025 noteert een spectaculaire vooruitgang van elektrisch ondersteunde fietsen. Deze trend, bevestigd door het Belgisch federaal onderzoek (64% van de fietskilometers zijn elektrisch), vergroot het potentieel van bedrijfsfietsen aanzienlijk.
Met een elektrische fiets:
- Worden woon-werkafstanden tot 15-20 km comfortabel
- Is reliëf geen obstakel meer
- Is de fysieke inspanning beheersbaar
- Blijft de aankomst op kantoor professioneel
4. Diversiteit is een indicator van volwassenheid
De best geklasseerde steden onderscheiden zich door een diversiteit van fietsers: vrouwen (55% in Antwerpen), kinderen, senioren, alle sociaal-economische profielen.
Voor bedrijven betekent dit dat bedrijfsfiets vs bedrijfswagen niet langer een marginale keuze is maar een mainstream optie die alle werknemersprofielen aantrekt.
5. Politieke coherentie inspireert bedrijfscoherentie
Het succes van Gent berust op 30 jaar coherent beleid. Bedrijven kunnen zich door deze aanpak laten inspireren:
- Een duidelijk intern mobiliteitsbeleid definiëren
- Het op lange termijn inschrijven (geen modeverschijnsel)
- Alle diensten mobiliseren (HR, facility, IT)
- Vooruitgang meten en communiceren
Concreet: hoe deze resultaten te benutten
Voor bedrijven in Gent
Uw troeven:
- Fietsinfrastructuur van wereldklasse
- Zeer gevestigde fietscultuur
- Overvloedige fietsparking
Prioritaire acties:
- Het mobiliteitsbudget voorstellen met aantrekkelijke fietsopties
- Investeren in elektrische bedrijfsfietsen
- Fietschallenges tussen bedrijven organiseren
- Van de fiets een element van uw employer brand maken
Voor bedrijven in Antwerpen
Uw troeven:
- Sterke adoptie van de fiets (75,4 in gebruik)
- Uitgebreid netwerk van 600 km
- Innovatieve parkeersystemen
Prioritaire acties:
- Collectieve abonnementen onderhandelen bij buurtfietsstallingen
- De bakfiets ontwikkelen voor stedelijke logistiek
- Partnerschappen creëren met lokale fietsactoren
- Inspiratie halen uit het Antwerpse model van ruimteherbestemming
Voor bedrijven in Brussel
Uw troeven:
- Transformatiedynamiek aan de gang
- Ontvankelijke bevolking (54,2 in gebruik)
- Beschikbare gewestelijke stimulansen
Prioritaire acties:
- Early adopter worden om te profiteren van steun
- Massaal investeren in interne infrastructuur (parking, douches)
- Medewerkers opleiden en sensibiliseren (duurzame mobiliteitscoaching)
- Actief deelnemen aan belangenbehartiging om lokale infrastructuur te verbeteren
Naar bedrijfsmobiliteit geïnspireerd door kampioenen
De Copenhagenize Index 2025 klasseert niet alleen steden. Het onthult de succesvrecepten en de voorwaarden voor transformatie.
De 5 principes van kampioensteden
- Langetermijnvisie: Gent plant sinds 1992
- Continue investering: geen stop-and-go
- Systemische aanpak: infrastructuur + parkeren + sensibilisering + governance
- Meting en aanpassing: data verzamelen, continu bijsturen
- Politieke moed: durven de openbare ruimte herverdelen
Deze principes zijn perfect toepasbaar op bedrijfsmobiliteitsbeleid.
De Belgische kans
Met drie steden in de wereldwijde top 32, waarvan één in de top 3, beschikt België over een fietsecosysteem onder de beste van Europa.
Voor Belgische bedrijven is dit een unieke kans:
- Internationaal talent aantrekken gevoelig voor levenskwaliteit
- De bedrijfs-CO2-voetafdruk significant verminderen
- Mobiliteitskosten verlagen (parking, wagenpark)
- Gezondheid en welzijn van medewerkers verbeteren
- Zich positioneren als verantwoordelijke werkgever
Conclusie: van klassement naar actie
De Copenhagenize Index 2025 toont aan dat de fiets niet langer een niche vervoerswijze is maar een strategische pijler van moderne stedelijke mobiliteit.
Voor Belgische bedrijven creëren de uitstekende resultaten van Gent, Antwerpen en de vooruitgang van Brussel een uiterst gunstige context voor de implementatie van duurzame mobiliteitsoplossingen.
Of u nu HR-manager, CEO, CFO of Facility manager bent, drie vragen dringen zich op:
- Waar staat uw bedrijf ten opzichte van de standaarden vastgesteld door deze kampioensteden?
- Hoe te profiteren van de gunstige lokale context van uw stad?
- Welke concrete acties te lanceren in de komende 6 maanden?
De transformatie van bedrijfsmobiliteit zal niet van de ene dag op de andere gebeuren. Maar zoals Gent heeft aangetoond, transformeren coherentie en doorzettingsvermogen hele steden. Bedrijven die dezelfde aanpak omarmen, zullen hun mobiliteit transformeren en, bij uitbreiding, hun aantrekkelijkheid als werkgever en hun impact op het milieu.
De fiets is niet de toekomst van stedelijke mobiliteit. Het is het heden, zoals de Copenhagenize Index 2025 bewijst. De echte vraag is niet meer “moet ik investeren in de fiets?” maar “hoe kan ik deze transformatie in mijn bedrijf versnellen?”
Bron: The Copenhagenize Index 2025 – EIT Urban Mobility Edition
Is uw bedrijf klaar om deel uit te maken van de beweging? Of u nu gevestigd bent in Gent, Antwerpen, Brussel of elders in België, laten we bespreken hoe deze stedelijke successen om te zetten in kansen voor uw bedrijfsmobiliteitsbeleid.